geschreven door Klaas Clements
Olie of kolen……
Dit is mijn oom Jacob (Jaap) Brijder, geboren op 28 februari 1915, overleden op 4 december 1981. Hij was de oudste zoon van mijn opa Klaas en oma Leida Brijder-Bax en broer van Riek, Nel (mijn moeder), Klaas jr. en Leida.
Jaap groeide op op het vrachtschip ‘Linquenda’ (Kampen). Toen hij ca. 10 jaar oud was, vestigde zijn vader zich in Leerdam als handelaar in brandstoffen (turf, steenkool en later olie).
Ze woonden op de Hoogstraat (18-20) alwaar ook een groot pakhuis was. Jaap was, als ‘kolenboer’ een bekend gezicht in Leerdam. Met zijn bekende Renault-vrachtwagen bezorgde hij de kolen bij de mensen thuis. Samen met zijn knechten (o.a. Dries Blommers en Klaas van Santen) sjouwde hij de zakken kolen (2 bovenop elkaar op de schouders) achterom naar de schuurtjes om ze aldaar in het kolenhok te storten. Slopend werk!
De kolen werden per treinwagon aangevoerd, daarom had hij op de Stationsstraat een loods. Er waren briketten, eierkolen en antraciet (drietjes en viertjes) en vast nog wel meer. Als ik op zaterdagmiddag bij oma Leida was, glipte ik graag even het pakhuis in. Die vrachtauto’s vond ik prachtig. Op de Hoogstraat was ook het administratiekantoor, waar mijn oudste zus Lijdie Dekkers lang heeft gewerkt. Daar kon je ook de kolen bestellen.
Als jong jochie was ik best wel een beetje bang voor oom Jaap, met zijn zwarte gezicht en zijn zware stem. Later is dat helemaal goed gekomen. Op verjaardagen zat ik graag naast hem. We konden goed kletsen over van alles en nog wat en bleken hetzelfde gevoel voor humor te hebben. Ook wel een beetje pesterig, moet ik eerlijk bekennen.
Oom Jaap was (bestuurs)lid van het Leerdams Chr. Gemengd Koor. Samen met zijn
vriend Freek Koffeman (en anderen) zette hij zich in voor het koor. Hij zong
een prima baspartij.
Oom Jaap en tante Grietje kregen 4 zonen (Klaas, Piet, Jan en Koos)
en 1 dochter (Beppie).
Maar… heel Nederland ging massaal over op (aard)gasverwarming en het werd
duidelijk dat de brandstoffenhandel zijn langste tijd gehad had. Aan bloeiende
bedrijven, als van Van den Berg, Brouwer, Van Iterson, De Jong en Kleyn kwam
een einde. Zo ook aan Brijder’s Olie & Kolen (Brijder houdt zich
aanbevolen). Oom Jaap werkte nog een aantal jaren bij garage Laponder en ging
met pensioen. Helaas heeft hij daar niet lang van kunnen genieten.